Normy zużycia ciepłej wody użytkowej na jedną osobę i dzień w obiekcie mieszkalnym ujęte są w Rozporządzeniu ministra infrastruktury z 14/01/2002 w sprawie określenia przeciętnych norm zużycia wody (Dz.U. 8/02 poz. 70).

Normy zużycia ciepłej wody użytkowej

Średnie zużycie wody rzeczywiste wynosi około 80-100 litrów osoba/dzień, co daje całkowite zużycie ciepłej wody użytkowej (wodociąg, ubikacja, łazienka, dostawa ciepłej wody do mieszkania) o temperaturze 40°C około 140-160 litrów osobę/dzień, to znaczy 4,2 – 5,4 m³ osobę/miesiąc.

Czynniki wpływające na zużycie ciepłej wody

Sprzedaż zakładów wodociągowych i ciepłowniczych przedsiębiorstwom prywatnym sprawiła, że ceny wody i ciepła wzrosły. W budynkach mieszkalnych wprowadzono liczniki indywidualne. Te czynniki sprawiają, że w poszczególnych mieszkaniach zużycie wody pitnej ciągle spada. To samo dotyczy tez ciepłej wody użytkowej, gdzie dochodzi wzrastająca cena ciepła, potrzebnego do podgrzania c.w.u. Równolegle w trosce o koszta zużycia wody, w gospodarstwach domowych wprowadzane są ergonomiczne rozwiązania, jak wymiana starych baterii na nowoczesne baterie jednouchwytowe (mieszaczowe) lub termostatyczne, stosowanie perlatorów lub wprowadzaniu innych sposobów oszczędzania wody. Kolejnym czynnikiem jest coraz mniejsza ilość mieszkańców w lokalach,powiązana jest z niżem demograficznym Polski.

W rezultacie zużycie wody oraz ciepłej wody użytkowej ciągle spada i aktualnie wynosi 1/2 przewidywanego zużycia w stosunku do czasu, gdy robiona była instalacja. Współcześnie, wynikiem są zbyt duże przyłącza oraz niski przepływ wody w instlacji. Warto nadmienić, że podczas gdy wysokie zużycie było współczynnikiem rosnącego standardu życia obywateli, w zużyciu energii elektrycznej sytuacja była diametralnie odwrotna. Urząd energetyczny przeprowadził kontrole zarządzania energią w poszczególnych fazach projektu oraz w konkretnych spółkach. W rezultacie projektant polecił przygotowanie takich przekrojów rur w instalacji, aby strata ciśnienia była jak najmniejsza. Tym samym również zużycie energii elektrycznej było zredukowane do niezbędnego minimum. Przewidywana prędkość wody w instalacjach była niższą niż 0,5 m/s co przy 50% obciążeniu czyni 0,25m/s.

Podatność na korozję i osady

Niskie prędkości przepływu wody w instalacji oznaczają wyższą podatność na korozję oraz sprzyjające warunki do tworzenia się osadów na metalowych i plastikowych elementach instalacji. Dotyczy to zarówno zimnej wody pitnej, jak i cieplej wody użytkowej. Przy wzroście temperatury o 10°C, tempo tworzenia korozji i osądów wzrasta, aż o 100%! Średnie tempo korozji stali węglowych to 0,1 – 0,3 mm rocznie, a w przypadku wody ciepłej 0,3 – 0, 5mm rocznie. Średnia żywotność stalowej armatury dla zimnej wody to 12 – 15 lat, a dla wody cieplej 5 – 7 lat. Żywotność armatury ocynkowanej dla wody cieplej wynosi 7 – 9 lat.

W praktyce oznacza to, iż, podczas gdy jakość wody pitnej z ujęcia spełnia normę, nie musi ona spełniać jej na wlocie do wymiennika. Za ogólnie przyjęte uważa się, iż z niejakościowej powierzchownej nie da się zrobić jakościowej wodę pitnej, a co za tym idzie z niejakościowej zimnej wody nie można zrobić jakościowej wody ciepłej.

Przede wszystkim podczas częstych awarii podziemnych instalacji wody pitnej, dochodzi do dostania się nieczystości do wody w obiegu. Dzieje się tak, kiedy wartość ciśnienia wody w instalacji zostaje zakłócona. Po naprawie i uregulowania ciśnienia i przepływu wody, dochodzi do uwolnienia się produktów korozji i osadów z wewnętrznych ścian armatur. Skutkiem tego zjawiska jest pogorszenie się koloru, mętności i zawartości żelaza w wodzie. Woda przybiera żółty lub nawet brązowo – czerwony kolor, co spowodowane jest to obecnością licznych związków żelaza oraz nierozpuszczalnych substancji i osadów. Ten typ osadu nazywany jest potocznie kamieniem kotłowym.

Owe problemy się często uwydatniają się w czasie szczytu poboru ciepłej wody. Maksymalny przepływ godzinny podczas szczytu odbioru można obliczyć mnożąc średnie zużycia dzienne przez koeficjent. Wartość koeficjenta oscyluje od 0,2 dla 250 i więcej mieszkań oraz do 0,85 dla 10 i mniej podłączonych mieszkań. Warto nadmienić, iż wartości są orientacyjne. W zainstalowanych wymiennikach można uzyskać dokładne dane o dostarczaniu ciepła do podgrzewu c.w.u oraz odczytu wodomierza.

Podczas szczytów odbioru ciepłej wody dochodzi do podwyższenia przepływu. W ten sposób uwalniane są produkty korozji i osady z instalacji oraz pojemników akumulacyjnych. Odłożone zwykle na dnie osady, wirują i mieszają się z pozostała woda. W ten sposób trafiają do obiegu jako mętna i brudna woda. Zjawisko to stanowi powód częstych skarg i zażaleń odbiorców, dotyczących jakości ciepłej wody oraz komfortu życia w danym budynku.